CHÙA PÔTHI SOMRÔN

Gần ba thế kỷ tồn tại, ngôi cổ tự vẫn trang nghiêm thanh tịnh, du lịch Cần Thơ đến viếng thăm chùa, du khách sẽ đắm mình vào không khí trầm mặc, thanh tịnh của kiến trúc cổ kính, giữa khuôn viên mát mẻ, trong lành với những hàng cây cổ thụ rợp bóng mát. Vẻ đẹp của ngôi chùa càng được tôn lên nhờ cây sala – còn gọi là cây vô ưu, tương truyền được đem về từ Ấn Độ – trồng ở một góc sân chùa từ năm 1969, luôn nở những đóa hoa thanh nhã và tỏa hương thơm ngát.

Vùng Đồng Bằng sông Cửu Long nói chung và Cần Thơ nói riêng, từ lâu đã tập trung nhiều dân tộc sinh sống như Kinh, Khmer, Hoa, Chăm góp phần tạo nên sự đa dạng về bản sắc văn hóa và tín ngưỡng tâm linh của vùng đất phù sa trù phú này. Tại thành phố Cần Thơ, sinh sống chủ yếu là 3 dân tộc Kinh, Hoa và Khmer nên những công trình văn hóa tâm linh tại đây mang đậm bản sắc của 3 dân tộc này. Đặc biệt, những công trình tín ngưỡng tâm linh của cộng đồng người Hoa và Khmer luôn tạo nên sự độc đáo riêng hấp dẫn nhiều du khách từ khắp nơi đổ về tham quan. Trong đó không thể không nhắc đến Chùa Pothisomron ( Pôthi Somrôn) – Ngôi chùa Khmer cổ nổi tiếng tại Cần Thơ.

Chùa Pôthi Somrôn là một ngôi chùa Khmer cổ tọa lạc bên sông Ô Môn, thuộc phường Châu Văn Liêm, quận Ô Môn, TP Cần Thơ. Chùa đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố năm 2006. Trải qua nhiều thăng trầm, biến cố, Chùa đã có 20 đời trụ trì, trong đó những vị trụ trì có thế danh như : Hòa thượng Dương Pâu, Dương One, Lý Thớt, Lý Nhiêu , Dương Châu, Lý Rẹp, Dương Xoai, Dương Chinh, Đào Sóc, Thanh Sen, Thạch Khiêng và Thượng tọa Đào Như. Chùa có hai lần thay đổi địa điểm. Lần đầu chùa xây dựng ở vòm Ô Môn, rồi di dời đến Bo Rích, thời gian sau về Rạch Chùa hiện nay. Trong khuôn viên chùa có nhiều cây trong đó có một loài cây tên là Somrôn nên chùa được đặt hiệu là Som Rôn.

Khởi đầu, vào năm 1735, chùa Pôthi Somrôn chỉ được xây dựng bằng những vật liệu đơn sơ như cây lá, tre. Đến năm 1856, chùa được xây dựng bằng các loại gỗ quý như căm xe, cà chất, thao lao và được lợp ngói vảy cá. Gần 100 năm sau, nhận thấy chùa quá xuống cấp, Hòa Thượng Thạch Khiêng – Trụ trì chùa giai đoạn 1950-1988 đi Phnom Penh thỉnh bản thiết kế mới từ các kiến trúc sư nổi tiếng của nước bạn Campuchia, trên cơ sở giữ gìn kiến trúc truyền thống. Chùa mới được khởi công vào tháng 6 năm 1950, đến năm 1952 thì hoàn tất. Kiến trúc này được giữ cho đến nay.

Ngôi chùa có một mặt hướng ra cổng trường Học viện phật giáo Nam Tông Khmer, cổng khác lại cận kề vàm sông Ô Môn nhẹ dòng có bến nước hóng mát. Chánh điện là tòa nhà nổi bật trong quần thể kiến trúc chùa Pôthi Somrôn, được xây theo hướng Đông. Người Khmer quan niệm Phật tuy ở Tây phương cực lạc, nhưng luôn hướng về Đông để cứu độ chúng sinh.