ĐÌNH BÌNH THỦY CẦN THƠ - DI TÍCH KIẾN TRÚC NGHỆ THUẬT ĐỘC ĐÁO

Đình làng hay Đình Thần, là nơi thờ Thần Thành Hoàng, vị thần của làng xã. Trong số tất cả ngôi đình cổ còn tồn tại ở miền Tây Nam Bộ thì có thể nói rằng Đình Bình Thủy ở Cần Thơ là một công trình kiến trúc có phong cách nghệ thuật bắt mắt nhất, uy nghi nhất và lộng lẫy nhất.

Đình Bình Thủy hay Long Tuyền Cổ Miếu là niềm tự hào về truyền thống văn hóa tín ngưỡng của vùng đất, con người Cần Thơ. Đây là một công trình có giá trị về kiến trúc nghệ thuật cổ truyền của người Việt giai đoạn khai hoang miền Tây Nam bộ vào thế kỷ 19. Trải qua quảng thời gian thăng trầm lịch sử, Đình Bình Thủy vẫn lưu giữ được nhiều yếu tố nghệ thuật kiến trúc đặc sắc của một làng cổ tại vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.

• Đình Bình Thủy tọa lạc tại đường Lê Hồng Phong, thuộc phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng chừng 5 km. Từ trung tâm Tp.Cần Thơ bạn đi theo đường Nguyễn Trãi qua đường Cách Mạng Tháng Tám và Lê Hồng Phong là sẽ tới đình Bình Thủy.

Bao bọc xung quanh Đình Bình Thủy là hàng rào tứ giác gồm: mặt Bắc giáp bờ sông Hậu; mặt Đông là rạch Bình Thủy hay còn gọi là rạch Long Tuyền; mặt Nam là đường Lê Hồng Phong thông với các đường lớn khác như đường Cách Mạng Tháng Tám, đường Bùi Hữu Nghĩa … và mặt Tây là khu dân cư. Với vị trí này có thể thấy, Đình Bình Thủy là công trình hội tụ đầy đủ các yếu tố phong thủy “nhất cận giang, nhị cận quan, tam cận thị”.

Đình Bình Thủy được xây dựng vào năm 1844 trên một khu đất rộng có diện tích khoảng hơn 500.000m2 và đến năm 1852 thì được vua Tự Đức phong sắc. Phía ngoài có hai miếu lớn thờ thần Nông và thần Hổ, gần cổng có hai miếu thờ thần Rừng và thần Khai kênh dẫn nước.

Trong khuôn viên Đình gồm 2 khu vực gồm khu đình chính và lục ấp. Khu đình chính bao gồm năm ngôi nhà (tiền đình, chính điện) và khu “lục ấp” gồm một khu nhà để chuẩn bị đồ lễ cùng với một nhà hát đươc bố trí khoa học và ngăn nắp tạo nên một không gian thoáng đãng. Đình Bình Thủy trước kia không chỉ là nơi thờ cúng trang nghiêm mà còn là nơi dành cho các chức sắc trong làng hội họp để bàn việc nước, tập trung nhân dân chống giặc ngoại xâm.

Việc bố trí các bàn thờ trong đình với cách thờ thần khá đa dạng và phong phú đã phản ánh văn hóa, đồng thời cũng phần nào giới thiệu tính phóng khoáng, cởi mở, lòng bao dung đón nhận mọi tinh hoa theo không gian và thời gian.

Ngoài việc thờ các vị thần linh,thần hoàng làng, các vị  tiền hiền có công mở đất, … Đình Bình Thủy còn lập bàn thờ những vị anh hùng có công với đất nước như Nguyễn Trãi, Nguyễn Huệ, Nguyễn Trung Trực, Võ Huy Tập, Đinh Công Trứ, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, … Đặc biệt sau ngày giải phóng đất nước 30 tháng 4 năm 1975, đình Bình Thủy lập bàn thờ để thờ và tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong những ngày diễn ra lễ Thượng điền và lễ Hạ điền ở đình Bình Thủy, du khách phương xa dự lễ hội đình làng sẽ được xem các nghệ thuật diễn xướng dân gian. Tham gia các trò chơi, khám phá tìm hiểu văn hóa và thưởng thức nhiều món ngon ẩm thực thành phố Cần Thơ.

Đình Bình Thủy là một trong số ít các ngôi đình được chứng nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia vào năm 1989. Không chỉ là nơi thờ cúng, tổ chức lễ hội, đây còn là nơi lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc, đại diện cho một nét văn hóa của vùng sông nước Nam bộ, có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống tâm linh của nhân dân Bình Thủy.